W maju 1905 roku do Madonny del Monte (Matki Boskiej Górskiej) w Campobasso kilkakrotnie przyjeżdżał uczeń retoryki i filozofii – Ojciec Pio. W październiku 1909 roku, będąc studentem teologii, przebywał tu, gdyż jego stan zdrowia wymagał rześkiego, górskiego powietrza.
Campobasso jest stolicą regionu Molise, liczy dzisiaj około 50 tysięcy mieszkańców i posiada wiele zabytkowych świątyń: w centrum miasta znajduje się kościół parafialny kapucynów, dalej, idąc za krętą, stromą drogą, trzynastowieczne kościoły św. Jerzego i św. Bartłomieja. Ostatecznie – pokonując ostatni odcinek zwany „Aleją pamięci” – dociera się na szczyt wzgórza, położonego 800 m n.p.m., gdzie znajduje się sanktuarium Madonny del Monte oraz zamek obronny.
Data powstania kościoła nie jest znana; prawdopodobnie wybudowano go w XI wieku. Fakt, że znajduje się w obrębie (do dziś istniejących) murów obronnych, świadczy, że niegdyś służył jako kaplica zamkowa. Fasada kościoła, wykonana z kamienia identycznego jak mury zamku, jest asymetryczna z opadającym dachem. Wejście główne, nad którym widnieje prosta rozeta, wieńczy poprzeczna belka.
Przy wejściu do kościoła znajduje się pomnik przedstawiający Matkę Bożą, która otacza opieką Ojca Pio, oddanego Jej całym sercem. Wnętrze świątyni uderza swą surową i piękną prostotą. Zaraz przy wejściu, po prawej stronie znajdują się drzwi, nad którymi widnieje nimi napis „Cela Ojca Pio”. Kiedy kościół Madonny del Monte przekazano kapucynom, władze cywilne Campobasso nie wyraziły zgody na budowę nawet małego klasztoru, dlatego zakonnicy musieli spać w kościele.
Do pomocy przy porządkowaniu i sprawowaniu obrzędów liturgicznych w Campobasso przysyłano młodych kleryków z konwentu Sant’Elia a Pianisi. Kilkakrotnie był wśród nich Ojciec Pio. Za każdym razem, gdy tu nocował, musiał zadowolić się spaniem w jednym z zakamarków kościoła. Ten kąt, oddzielony od reszty deskami, znajdował się na prawo od wejścia głównego. Jesienią 1909 roku Ojciec Pio ponownie został skierowany do sanktuarium na wzgórzu zamkowym w Campobasso, aby podreperować swoje nadwątlone zdrowie. W międzyczasie w uprzednio oddzielonym deskami kącie kościoła wybudowano trzy maleńkie cele. Ojciec Pio spał w pierwszej od prawej. Po prawie miesięcznym pobycie, gdy jego zdrowie nieco się poprawiło, opuścił Campobasso.
Bracia kapucyni, kustosze sanktuarium Madonny del Monte, by upamiętnić pobyt Ojca Pio i dać wyraz swemu uczuciu do współbrata, zamienili trzy cele w jedną ozdobną kaplicę. Nad XVII-wiecznym ołtarzem umieszczono obraz przedstawiający Ojca Pio w czasach, gdy przebywał tu jako kleryk: uboga cela z oknem, przez które widać wieżę zamkową, klęczący Ojciec Pio spogląda na Matkę Bożą i Jezusa dźwigającego na Kalwarię ogromny, ciężki krzyż.
Sklepienie nawy głównej świątyni podzielone jest czterema łukami, a nad wejściem znajduje się chór – miejsce modlitwy, tak bliskie Ojcu Pio. Na ścianie ołtarzowej, w niszy, nad którą widnieje herb Campobasso i napis „Salve Regina”, znajduje się tron z XIV-wieczną cudowną statuą Madonny del Monte, otoczoną chwałą adorujących ją aniołów. Madonna, w białej sukni i błękitnym płaszczu zdobionym złotem, trzyma w prawej ręce kotwicę i różę; na lewym ręku unosi Dzieciątko.
W prawej arkadzie, oprócz kaplicy poświęconej Ojcu Pio, znajdują się jeszcze dwie inne: św. Szczepana i Najświętszego Serca Jezusowego oraz płaskorzeźba Madonny z Pompei.
Po lewej stronie kościoła, pod pierwszą arkadą, umieszczono płaskorzeźbę Madonny Pokoju. Następnie znajduje się kaplica św. Franciszka z Asyżu, a po niej św. Antoniego z Padwy. Obok tej ostatniej, w niszy stoi figura św. Krzysztofa, umieszczona tu na pamiątkę antycznej kapliczki znajdującej się z tyłu kościoła.
www.doojcapio.pl